Το παράγωγο είναι ένα χρηματοοικονομικό εργαλείο η τιμή του οποίου, εξαρτάται ή προκύπτει από μία η περισότερες μεταβλητές. Πρόκειται ουσιαστικά για μια σύμβαση ανάμεσα σε δύο μέρη που καθορίζει τις συνθήκες (ημερομηνίες, ονομαστικά ποσά, τιμή αποτελέσματος των μεταβλητών) υπό τις οποίες θα γίνουν οι πληρωμές μεταξύ των συμβαλλόμενων μερών. Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης (futures),οι προθεσμιακές συμβάσεις, τα δικαιώματα προαίρεσης (options) και τα swaps αποτελούν τους πιο διαδεδομένους τύπους παραγώγων. Οι επενδυτές λιανικής προτιμούν τα options και τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης και σε αυτό το άρθρο θα μιλήσουμε για τα options που θα μπορούσαν να χαρίσουν ισχυρά πλεονεκτήματα στους επενδυτές.
Πολλοί επενδυτές έχουν ακούσει ιστορίες τρόμου για τα options, που τα παρουσιάζουν ως «πολύ επικίνδυνα ή ως περίπλοκα ή κερδοσκοπικά» προϊόντα. Σε κάθε περίπτωση όμως αποτελεί γεγονός ότι τα options και άλλα παράγωγα προϊόντα έχουν χτίσει αλλά και αφανίσει ολόκληρες περιουσίες. Λόγω της κακής τους φήμης, οι επενδυτές συχνά παραβλέπουν την πραγματική τους διάσταση. Τα options δεν είναι καθόλου επικίνδυνα εάν γνωρίζει κανείς πώς να τα χρησιμοποιεί χωρίς να τα καταχράται και ο μόνος τους κίνδυνος έγκειται σε κερδοσκοπικές στρατηγικές που ορισμένοι traders χρησιμοποιούν χωρίς να γνωρίζουν τη βασική θεωρία (Implied volatility, probabilities, time decay, greeks) πίσω από αυτά. Οι περισσότεροι από όσους προσπαθούνε να κερδοσκοπήσουν με τα options χάνουν χρήματα, αλλά αυτό δεν τους αποτρέπει από το να συνεχίζουν.
Στην πραγματικότητα εάν κατανοήσει κανείς τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα των options τότε θα εκτιμήσει το γεγονός ότι αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε συνδυασμό με τις μετοχές και να παράγουν εισόδημα. Πιστεύω ειλικρινά ότι η χρηματιστηριακή αγορά είναι μια αποτελεσματική αγορά -ειδικά αυτή των ΗΠΑ- και οι επενδύσεις είναι ένα παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος. Η επένδυση έχει να κάνει αποκλειστικά με τις πιθανότητες και την στρατηγική. Σημαίνει να περιορίζεις το περιθώριο ανόδου της απόδοσης της με αντάλλαγμα μια υψηλότερη πιθανότητα επιτυχίας. Κάθε επιτυχημένο hedge fund έχει υιοθετήσει αυτή την προσέγγιση για χρόνια. Η χρήση των options ως επενδυτικό μέσο θα μπορούσε να προσφέρει πραγματικό πλεονέκτημα στην χρηματιστηριακή αγορά που θα αύξανε τις πιθανότητες επιτυχίας. Προτού εξετάσουμε δύο απλές στρατηγικές που θα μπορούσαν να εξασφαλίσουν ένα μηνιαίο αξιοπρεπές εισόδημα για το χαρτοφυλάκιό σας, θα πρέπει να εξηγήσουμε τι είναι ένα δικαίωμα προαίρεσης (option).
Το option αντιπροσωπεύει ένα συμβόλαιο που πωλείται από ένα μέρος (εκδότης) σε ένα άλλο μέρος (αγοραστής). Το συμβόλαιο προσφέρει στον αγοραστή το δικαίωμα, όχι την υποχρέωση (το αντίθετο ισχύει για τον πωλητή), να αγοράσει ή να πουλήσει μια μετοχή, σε μια προσυμφωνημένη τιμή (τιμή εξάσκησης) έως μια καθορισμένη ημερομηνία λήξης (ημερομηνία άσκησης). Κάθε συμβόλαιο αφορά 100 μετοχές και ο αγοραστής καταβάλλει ένα ασφάλιστρο στον πωλητή για το δικαίωμα αυτό.
Υπάρχουν τέσσερις κατηγορίες συμμετεχόντων στην αγορά των options ανάλογα με το ρόλο τους: οι αγοραστές και οι πωλητές των δικαιωμάτων προαίρεσης αγοράς (call) και οι αγοραστές και οι πωλητές των δικαιωμάτων προαίρεσης πώλησης (put).Τα call options δίνουν τη δυνατότητα αγοράς μιας μετοχής σε συγκεκριμένη τιμή για αυτό και ο αγοραστής επιθυμεί να ενισχυθεί η τιμή της μετοχής για να επωφεληθεί από την κίνηση αυτή, ενώ ο πωλητής του option επιθυμεί η μετοχή να μην ξεπεράσει την τιμή εξάσκησης της στην ημερομηνία λήξης ώστε να λάβει ολόκληρο το premium.
Τα put option δίνουν την δυνατότητα πώλησης σε συγκεκριμένη τιμή για αυτό και σε αυτήν την περίπτωση ο αγοραστής θα ήθελε να δει την μετοχή να υποχωρεί, ενώ ο πωλητής επιθυμεί το κλείσιμο της μετοχής πάνω από την τιμή εξάσκησης στην ημερομηνία λήξης ώστε να λάβει ολόκληρο το premium.
Να έχετε κατά νου ότι ο αγοραστής ενός option (call και put) έχει κερδοσκοπικές βλέψεις λόγω της μόχλευσης που παρέχει μια σύμβαση (αντιπροσωπεύει 100 μετοχές) και του απεριόριστου κέρδους που θα μπορούσε να παραχθεί με ελάχιστο ρίσκο. Από την άλλη πλευρά, ο πωλητής ενός option έχει περιορισμένο κέρδος, υψηλό ρίσκο αλλά σημαντικά μεγαλύτερη πιθανότητα επιτυχίας. Η πλειονότητα των μεμονωμένων επενδυτών αγοράζουν calls και puts αλλά παραδόξως κάθε πετυχημένο hedge fund προτιμά να πουλά calls και puts. Μελέτες του CBOE (Chicago Board of Exchange) έχουν δείξει πως το 80% των options λήγουν άνευ αξίας και αυτό σημαίνει ότι, οι πωλητές των options λαμβάνουν το σύνολο της πριμοδότησης κατά την ημερομηνία λήξης. Θα προτείνω δύο στρατηγικές που μπορούν να δώσουν στους ιδιώτες επενδυτές ένα πραγματικό πλεονέκτημα στην χρηματιστηριακή αγορά.
Μια από τις δημοφιλέστερες στρατηγικές για την δημιουργία επιπλέον εισοδήματος κάθε μήνα και τη μείωση της βάσης κόστους μιας μετοχής είναι η στρατηγική "covered call". Αν είστε νέοι στην αγορά των options, αυτή είναι μια καλή στρατηγική για να ξεκινήσετε. Το σκεπτικό είναι ότι κατέχετε μία μετοχή και στη συνέχεια πουλάτε ένα " out of the money call option" σε μηνιαία βάση ως μέσο είσπραξης ενοικίου (ή "μερίσματος").
Εάν η τιμή της μετοχής ξεπεράσει την τιμή εξάσκησης στην ημερομηνία λήξης, τα call options θα εξασκηθούν εναντίον σας και η μετοχή θα πουληθεί, αλλά σε κάθε περίπτωση εσείς θα αποκομίσετε κέρδος αφού θα έχετε αγοράσει ήδη τις μετοχές σε χαμηλότερη τιμή. Εάν η μετοχή παραμείνει αμετάβλητη, τότε θα είστε σε καλύτερη θέση καθώς θα εισπράξετε το call premium. Εάν η μετοχή υποχωρήσει υπάρχει το «μαξιλάρι» του call premium που συλλέξατε, άρα μειώνετε τη βάση κόστους της μετοχής.
Ας υποθέσουμε ότι κατέχετε 100 μετοχές του Facebook (FB) και προβλέπετε ότι η τιμή της μετοχής δεν θα κινηθεί ανοδικά τις επόμενες εβδομάδες. Η μετοχή διαπραγματεύεται στα 27,50 δολάρια και εσείς μπορείτε να πουλήσετε ένα call option που λήγει τον Ιανουάριο του 2013 στην τιμή εξάσκησης των $30 και να βάλετε στην τσέπη «premium» της τάξης των $85. Η πιθανότητα σε αυτή την περίπτωση το call να λήξει άνευ αξίας ανέρχεται στο 72%. Εάν επιθυμείτε να λάβετε μικρότερο premium θα πρέπει να επεκταθείτε πέραν της τιμής εξάσκησης των $30.
Εάν οι μετοχές του Facebook(FB) παραμείνουν κάτω από τα $30 έως την τρίτη Παρασκευή του Ιανουαρίου, οπότε και λήγει το option, κρατάτε το premium. Το premium που λαμβάνετε παρέχει επίσης κάποια προστασία έναντι πιθανής υποχώρησης, της τάξης των 0,85 σεντς και αυτό μειώνει το βασικό κόστος στα $26,65. Πουλώντας ένα covered call παραιτήστε της όποιας ανατίμησης, καθώς εάν η τιμή του Facebook ξεπεράσει την τιμή εξάσκησης που σε αυτή την περίπτωση είναι $30 στην ημερομηνία λήξης, αναγκάζεστε να πουλήσετε τις μετοχές σας, αλλά λαμβάνετε μια απόδοση της τάξης του 9% σε μόλις 40 ημέρες. Εάν προσθέσετε και το premium η απόδοσή σας θα φτάσει το 12%. Από την άλλη πλευρά ένας αγοραστής call χρειάζεται την αύξηση της τιμής της μετοχής κατά περισσότερο από 12% ώστε να αρχίσει να κερδίζει κάποια χρήματα.
Ας εξετάσουμε τώρα μια ακόμα περίπτωση, η οποία θα σας δώσει ένα πραγματικό πλεονέκτημα στην χρηματιστηριακή αγορά. Υποθέστε ότι, είστε bullish για την μετοχή του Facebook (FB) μακροπρόθεσμα και αντί να αγοράσετε την μετοχή στα $27,50, αποφασίζετε ότι θα θέλατε να αγοράσετε 100 μετοχές στα $25. Αλλά δεν γνωρίζετε εάν η μετοχή θα υποχωρήσει στα $25 ώστε να αγοράσετε 100 μετοχές του Facebook. Αυτό που θα μπορείτε να κάνετε είναι να πουλήσετε ένα put option και μέσω αυτού να φτάσετε στην μετοχή. Όταν πουλάτε puts, αντί να αγοράσετε μια μετοχή στην ουσία βάζετε κάποιον να σας πληρώσει να αγοράσετε τη μετοχή. Σε αυτή την περίπτωση ένα put με τιμή εξάσκησης στα $25 θα σας δώσει ένα premium της τάξης των $80 με πιθανότητα 68% το put που μόλις πουλήσατε να λήξει άνευ αξίας. Εάν η τιμή της μετοχής του Facebook(FB) διατηρηθεί κάτω από τα $25 λαμβάνετε $80 και σας μεταβιβάζεται η μετοχή με τιμή $25 (100 μετοχές *25). Σε αυτή την περίπτωση αγοράσατε την μετοχή μετά από 40 μέρες 10% χαμηλότερα από αυτό που θα μπορούσατε να την έχετε αγοράσει. Το να πουλήσετε puts αντί να αγοράσετε μια μετοχή ενέχει λιγότερο ρίσκο από το να αγοράσετε την μετοχή. Εάν η μετοχή κινηθεί ανοδικά ή στα ίδια επίπεδα κερδίζετε χρήματα ($80), ενώ εάν υποχωρήσει κάτω από τα $25, και πάλι έχετε αγοράσει την μετοχή με μειωμένη τιμή.
Ο Warren Buffet διαχειρίζεται το ρίσκο του πουλώντας μόνο options και θεωρεί ότι, τα options αποτελούν επενδυτικό εργαλείο και τα options με υψηλότερη εκτιμώμενη μεταβλητότητα σε σύγκριση με την ιστορική μεταβλητότητα αντιπροσωπεύουν ευκαιρίες επένδυσης. Έχει πουλήσει put options και μετοχές αλλά και δείκτες όπως ο S&P 500, ο FTSE 100, ο Euro Stoxx 50 και ο ιαπωνικός Nikkei 225. Επιπλέον πούλησε μακροπρόθεσμα puts σε αρκετούς δείκτες όταν ο SPX βρισκόταν πάνω από τις 1400 μονάδες και ο VIX (Volatility Index) ήταν πάνω από τις 20 μονάδες (η υψηλότερη μεταβλητότητα δίνει περισσότερο premium). Ένας ακόμα τρόπος που ο Buffet «βλέπει» τα puts είναι σαν να πουλά ασφάλιση και οι αγοραστές put να «κλείνουν» ασφαλιστήρια συμβόλαια. Η αγορά των option σας επιτρέπει να δραστηριοποιηθείτε στην ασφαλιστική αγορά. Οι ιδιώτες επενδυτές πρέπει επομένως να είναι πρόθυμοι να αγοράσουν την υποκείμενη αξία στην τιμή εξάσκησης που πωλήθηκε και αυτός είναι ο λόγος που οι έμπειροι traders πουλάνε puts για να αγοράσουνε μετοχές.
Η χρήση στρατηγικών με καθορισμένη αμοιβή (μικρά κέρδη τις περισσότερες φορές), αλλά με μεγάλη πιθανότητα επιτυχίας, είναι ο μόνος αξιόπιστος τρόπος για την δημιουργία πλούτου και υπεραπόδοσης στην χρηματιστηριακή αγορά σε μακροπρόθεσμη βάση. Οι επενδυτές πρέπει να επικεντρώνονται στο δυνάμει κέρδος το οποίο μπορεί να χρειαστεί να στερηθούν προκειμένου να λάβουν μια συγκεκριμένη πιθανότητα να το αποκτήσουν. Ξεχάστε τι θα έλεγε ένας αναλυτής για συγκεκριμένες μετοχές και για την αγορά και ξεκινήστε να χρησιμοποιείτε απλές στρατηγικές που θα μπορούσαν να σας δώσουν πλεονέκτημα σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα.
Όταν η Apple διαπραγματευόταν στα $700 κάθε αναλυτής και κάθε χρηματιστηριακή εταιρεία εκτιμούσε ότι θα φτάσει τα $1000. Τώρα βρίσκεται στα επίπεδα των $550 και οι ίδιοι αναλυτές δίνουν τιμή-στόχο για την μετοχή τα $420. Αυτό είναι το λάθος των οικονομικών μέσων ενημέρωσης και των αναλυτών: κανείς δεν προτείνει την επένδυση σε μετοχές που είναι σχετικά φθηνές τώρα συγκριτικά με 3 μήνες πριν. Ξεχάστε τους και ξεκινήστε απλές στρατηγικές που θα μπορούσαν να αυξήσουν τις πιθανότητες επιτυχίας σε μακροπρόθεσμη βάση με την επανάληψη της διαδικασίας. Η τεχνολογία είναι διαθέσιμη δωρεάν και οι ιδιώτες επενδυτές έχουν πρόσβαση σε κάθε χρηματιστηριακή αγορά ανά τον κόσμο και σε τόσα πολλά ρευστοποιήσιμα χρηματοοικονομικά προϊόντα. Ο σκοπός αυτού του άρθρου είναι να σας δώσει τροφή για σκέψη αναφορικά με την συμμετοχή σας στην χρηματιστηριακή αγορά μέσω μιας πραγματικής επενδυτικής στρατηγικής και όχι μέσω της κερδοσκοπίας.
* Ο κ. Μιλτιάδης Χανδρής είναι πιστοποιημένος trader
miltiadischandris@gmail.com
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου